E-flash: Conceptnota bouwshift

1    De Vlaamse Regering heeft in februari 2022 een belangrijke doorbraak bereikt in twee fundamentele dossiers, het bouwshiftdossier en het stikstofdossier. Deze doorbraak gaat ook wel gekend als het  zgn. “Krokusakkoord” of de “Krokusdeal”. Via deze E-flash stippen wij graag nog even de belangrijkste engagementen aan in het kader van de bouwshift.

2    Eén van de strategische doelstellingen van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen is het terugdringen van het bijkomend ruimtebeslag. In concreto stelt men voorop dat het bijkomend gemiddeld dagelijks ruimtebeslag tegen 2040 dient te worden teruggedrongen tot 0 hectare. Om deze ambitieuze veranderingsstrategie op gang te brengen, voorziet men in een stelselmatige afbouw waarbij tegen 2025 de dagelijkste ruimte-inname teruggebracht dient te worden tot 3 ha / dag. Dit terugdringen van bijkomend ruimtebeslag wordt ook wel “de bouwshift” (vroeger: “betonstop”) genoemd. De “Conceptnota Bouwshift” van 22 februari 2022 bevat een plan van aanpak met het oog op het realiseren van deze doelstelling.

3    Uit het plan van aanpak kunnen we twee hoofdengagementen distilleren: 

• de Vlaamse Regering wil werk maken van een juridisch robuust regelgevend kader voor het faciliteren van het openruimtebeleid, en 
• de Vlaamse Regering wenst een oplossing te voorzien voor de financiële implicaties van de bouwshift via de oprichting van een “bouwshiftfonds”.

4    De voornaamste aspecten van het regelgevend traject, hetgeen de focus zal zijn voor het jaar 2022, zien er als volgt uit:

• Het “Instrumentendecreet” (decreet betreffende het realisatiegerichte instrumentarium) zal worden goedgekeurd “begin” 2022. Het voorziet o.a. in een harmonisatie van verschillende compensatiemechanismen voor eigenaars en gebruikers, waaronder dus ook de planschadevergoeding. De criteria voor de toekenning van een planschadevergoeding alsook de berekening en de berekeningswijze zullen worden aangepast. De actuele stand van zaken kan u op de voet volgen via volgende link: Ontwerp van decreet 194 (2019-2020) nr.1 | Vlaams Parlement
• Het “Decreet Woonreservegebieden” (decreet tot wijziging van de VCRO wat de woonreservegebieden betreft) zal tegelijkertijd met het Instrumentendecreet worden goedgekeurd. De voorgestelde regeling beoogt de rechtstreekse aansnijding van de woonreservegebieden te verhinderen. Gelet op het bewarend beleid dat men ten aanzien van deze gebieden wenst te voeren, spreekt men ook wel over het “onder een stolp plaatsen” van de woonreservegebieden”. De actuele stand van zaken kan u op de voet volgen via volgende link: Voorstel van decreet 577 (2020-2021) nr.1 | Vlaams Parlement

5    Met het oog op het implementeren van de bouwshift, hetgeen de focus zal uitmaken van het jaar 2023, voorziet men volgend flankerend beleid:

• De oprichting van een “BRV-fonds” (ook wel “bouwshiftfonds” genoemd) dat zal dienen om de financiering van de bouwshift mee te verzorgen. Het fonds dient ter ondersteuning van het ruimtelijk beleid van de minister van Omgeving, en ter ondersteuning van de gewestelijke overheid en de steden en gemeenten in het kader van planschade. De Vlaamse Regering stelt ervoor te zorgen dat er elk jaar 100 miljoen euro vastleggingskrediet (VAK) beschikbaar is.

De volledige conceptnota kan u terugvinden via volgende link: Bouwshift (vlaanderen.be)

Of neem gerust contact op met één van onze experten Omgevingsrecht.