Overslaan en naar de inhoud gaan

Gezondheidsgegevens uit met het internet verbonden apparaten: nieuwe bepalingen in de verzekeringswet

Deze pagina delen

De "pay as you drive" of "pay how you drive" praktijk is de laatste jaren wijdverspreid onder autoverzekeraars. Door het plaatsen van een apparaat in de wagen, kan de verzekeringnemer een lagere premie betalen (of bepaalde voordelen genieten), in functie van het aantal gereden kilometers of van zijn rijstijl.
 
Gezien het succes van deze praktijk en de voordelen voor zowel de verzekeringnemer als de verzekeraar is het idee ontstaan om het gebruik van dergelijke verbonden apparaten (smartwatches, applicaties op een smartphone..) uit te breiden naar andere verzekeringen en meer in het bijzonder naar de ziekteverzekeringen. Zo zou een verzekeraar ziekteverzekering bijvoorbeeld een voordeliger tarief kunnen aanbieden indien de verzekeringnemer zich verbindt tot een aantal fysieke activiteiten , of in functie van zijn nachtrust of zijn voedingsgewoonten.
 
Aangezien gezondheidsgegevens per definitie gevoeliger zijn, werd door verschillende parlementsleden in 2018 een wetsvoorstel ingediend om de verwerking van persoonsgegevens over de levensstijl of de gezondheidstoestand van de verzekeringnemer afkomstig uit een gezondheidssensor in het kader van individuele levensverzekerings- en ziekteverzekeringsovereenkomsten, ongeacht het doel, te verbieden.
 
Na talrijke discussies, het advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit en verschillende amendementen heeft de wetgever uiteindelijk de wet van 10 december 2020 tot wijziging van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen aangenomen, gepubliceerd op 15 januari 2021 in de Belgische staatsblad. Deze wet legt beperkingen op voor, de ziekteverzekeringen en de individuele levensverzekeringen betreffende de verwerking van persoonsgegevens inzake de levensstijl of de gezondheid die door met het internet verbonden apparaten worden verzameld. 
 
De Belgische wetgever heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid die het AVG biedt op het gebied van de beperking van verwerking van gezondheidsgegevens. Voortaan zullen bepaalde verwerkingen , zelfs met de uitdrukkelijke toestemming van de verzekeringnemer, verboden zijn. 
 
De Belgische wetgever heeft een nieuw "Hoofdstuk 3. Persoonsgegevens inzake de levensstijl of de gezondheid van de verzekerde die door met het internet verbonden apparaten worden verzameld" ingevoegd in de verzekeringswet van 4 april 2014 (de artikelen 46/1 tot en met 46/3).
 

Welke verzekeringen vallen hieronder?

De bepalingen zijn van toepassing op:

  • De individuele levensverzekeringen;
  • De ziekteverzekeringsovereenkomsten, waaronder:
    • de ziektekostenverzekering die in geval van ziekte of in geval van ziekte en ongeval prestaties garandeert met betrekking tot elke preventieve, curatieve of diagnostische medische behandeling die nodig is voor het behoud en/of het herstel van de gezondheid;
    • de arbeidsongeschiktheidsverzekering die, in geval van ziekte of ziekte en ongeval, de vermindering of het verlies van beroepsinkomsten als gevolg van de arbeidsongeschiktheid van een persoon geheel of gedeeltelijk compenseert;
    • de invaliditeitsverzekering, die een uitkering garandeert in geval van ziekte of in geval van ziekte en ongeval;
    • de niet-verplichte zorgverzekering, die voorziet in uitkeringen bij geheel of gedeeltelijk verlies van zelfstandigheid.

      De volgende zijn uitgesloten van de definitie van een ziekteverzekeringsovereenkomsten:

      1. de tijdelijke reis- en bijstandsverzekering die de bovenbedoelde voordelen garandeert;
      2.  de wettelijke arbeidsongevallenverzekering en de daarmee samenhangende aanvullende ongevallenverzekering;
      3. de ongevallenverzekering;
      4. de solidariteitsuitkeringen als bedoeld in artikel 1 van het Koninklijk Besluit van 14 november 2003 tot vaststelling van de solidariteitsprestaties verbonden met de sociale aanvullende pensioenstelsels.;
      5. de solidariteitsuitkeringen als bedoeld in artikel 1 van het Koninklijk Besluit van 15 december 2003 tot vaststelling van de solidariteitsprestaties verbonden met de sociale pensioenovereenkomsten.

Wat is het gevolg voor de levens- en ziekteverzekeraars bij het sluiten van het contract?

Vooreerst kan de weigering van een kandidaat-verzekerde om een verbonden apparaat aan te kopen of te gebruiken dat persoonsgegevens over zijn levensstijl of gezondheid verzamelt, er niet op geen enkel ogenblik toe leiden dat de verzekering wordt geweigerd noch dat de verzekering duurder wordt. 
 
Ten tweede kan er geen segmentatie worden toegepast bij de acceptatie, tarifering en/of de omvang van de dekking op basis van de voorwaarde dat de kandidaat-verzekerde ermee instemt een met het internet verbonden apparaat aan te kopen of te gebruiken dat persoonsgegevens over zijn levensstijl of zijn gezondheid verzamelt, dan wel de door een dergelijk met het internet verbonden apparaat verzamelde informatie te delen, noch op basis van het gebruik van dergelijke informatie door de verzekeraar. In de praktijk zullen de gebruikelijke segmentatiecriteria van toepassing zijn. Ter herinnering: artikel 44 van de verzekeringswet van 4 april 2014 bepaalt dat elke segmentatie objectief moet worden gerechtvaardigd door een legitiem doel en dat de middelen voor het bereiken van dat doel passend en noodzakelijk moeten zijn.
 
De voorgenoemde bepalingen zijn in werking getreden op 25 januari 2021.

Auteurs