Middels het decreet van 26 juni 2020 tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 voert de Vlaamse decreetgever twee versoepelingen in bij de aankoop van de ‘enige eigen woning’.
Eerste wijziging: verlenging domicilietermijn
Het basistarief van verkooprechten in Vlaanderen is 10%. De koper die een ‘enige eigen woning’ koopt, geniet sinds 1 januari 2020 van een verlaagd verkooprecht van 6%.
Echter, het verlaagd verkooprecht van 6% bestaat enkel voor de koper die binnen de 2 jaar na het verlijden van de notariële aankoopakte zijn domicilie overbrengt naar die nieuwe woning. De decreetgever verlengt die termijn nu naar 3 jaar.
Als de nieuwe woning een beschermd monument is, bedraagt het verlaagd tarief slechts 1% en wordt de domicilietermijn verlengd van 2 tot 5 jaar.
Inwerkingtreding: Deze versoepelingen zijn in werking getreden op 1 juni 2020.
Overgangsbepaling: Ze geldt evenwel ook (retroactief) voor alle verkoopovereenkomsten die zijn gesloten vanaf 1 juni 2018, ook al gebeurde dat tegen de oude tarieven.
Tweede wijziging: sloop en herbouw
Het verlaagd tarief van 6% wordt verminderd naar 5% als de koper zich engageert om een grondige energetische renovatie uit te voeren in zijn nieuwe ‘enige eigen woning’. De decreetgever kent dat 5%-tarief nu ook toe als de woning na de aankoop geheel of gedeeltelijk wordt gesloopt en ze geheel of gedeeltelijk wordt herbouwd met naleving van de huidige energienormen.
De termen ‘herbouw’ en ‘gedeeltelijke herbouw’ krijgen daarbij volgens het energiebesluit van 19 november 2010 de volgende invulling:
‘herbouw’: het bouwen van een nieuw gebouw na de volledige sloop van een bestaand gebouw; en
‘gedeeltelijke herbouw’: het bouwen van een nieuw gebouw na de sloop van een deel van een bestaand gebouw. Het nieuwe deel moet daarbij ofwel (1) een beschermd volume hebben groter dan 800 m³ ofwel (2) minstens een wooneenheid bevatten ofwel (3) een renovatie zijn van een bestaand gebouw. Daarenboven moeten minstens 75% van de zgn. ‘scheidingsconstructies’ van het gebouw nieuw zijn.
Inwerkingtreding: De regeling zal pas in werking treden vanaf 1 januari 2021 en geldt voor alle (onderhandse) overeenkomsten afgesloten vanaf die datum.
Gevolgen: (1) kopers krijgen meer tijd om hun domiciliewijziging te regelen teneinde te genieten van het verlaagd tarief en (2) de bijkomende vermindering op het verlaagd tarief vormt een extra incentive voor kopers om over te gaan tot sloop en herbouw van hun enige, eigen woning.
